K.Maras/Goksun Goynukkoyu

“Aşiretler artık bir iç iskan unsuru olarak kullanılmaya başlanmış, XVII ve XVIII. yüzyıllar boyunca bu şekilde yerleşik hayata geçirilmeye çalışılmışlardır. Tanzimat’tan önce aşiretlerin yerleştirilmesi iç güvenlik, vergi, asker temini, üretimin artırılması gibi klasik ıslahat gerekçeleriyle yapılırken, Tanzimat sonrası bu gerekçeler Tanzimat prensipleri ve uygulanması manzumesinde görülmeye başlandı. Tanzimat vaatleri, ahalisinin tamamı yerleşik hayat yaşayan Batı toplumlarından mülhem olduğu için devlet adamları Osmanlı toplum yapısını da Batı toplumlarına benzetmeye çalışmışlardır. (…)

Tanzimat devrinde halen konar-göçer halde bulunanlar yanında, önceki iskan mahallerini terk ederek konar-göçer hallerine dönmüş olanlar da bulundukları yerlerde iskana tabi tutuldular. İskan gerekçelerinin başında, bunların giriştikleri eşkıyalık hareketleri, vergilerinin zamanında toplanamaması, asker alınamayan bu unsurlardan asker temin edilmesi ve ziraî hayatı bunlar vasıtasıyla güçlendirme istekleri gibi hususlar gelmektedir. (…)

Tanzimat devri ve Koçgiri’de ıslah haraketleri

Birçok aşiret kendi isteği ile yerleşmeyi kabul ederken, buna yanaşmayanlar askeri operasyonlarla yerleştirilmişlerdi. Yerleşmeler eski yaylak ve kışlak alanlarda, boş ve hâli topraklarda yeni köy ve kasabalar kurulması suretiyle yapılmıştır. (…) Tanzimat devri iskan faaliyetlerinde, iskan çalışmalarının yanında ıslah hareketleri de görülmektedir. Böyle durumlarda iskan, ıslahatın başarılı olmasında ilk şart gibi telakki edilmektedir. Yani ıslahatın kalıcı olması ıslahata tabi tutulan konar-göçer ahalinin muayyen bir bölgede iskan edilmiş olmasına bağlıdır.“(4) , konuyu 1865/66 yılları arasında, askeri bir birlik olan Fırka-i İslâhiye aracılığıyla özellikle İçtoroslar’da gerçekleştirilen bu iskan ve ıslah hareketinden sonraKoçgiri Aşireti’ne getiren araştırmacı, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Bu tarz ıslah hareketleri Doğu Anadolu’daki aşiretler üzerinde de tatbik edildi. Bunlardan birisi de Koçgiri Aşireti ve aşirete tatbik edilen ıslah programıdır. (…) Hemen ifade etmek gerekir ki, ıslahat programları her aşirete tatbik edilmemiştir. Koçgiri Aşireti örneğinde görüldüğü gibi, aşiretin kısmen devlet kontrolünden çıkmış olduğu haller ve aşiret idaresinde karşılaşılan problemler bu işte esas sebepleri teşkil etmiştir.“ (agy) Koçgiri Aşireti’nin ıslah nedenlerini;

- 1- Aşiretin yönetiminde karşılaşılan güçlükler; 2- Aşiretin giriştiği eşkıyalık hareketleri;
- 3- Vergilerin toplanamaması;
- 4- Aşiretten asker alınamaması


Daha Detaylı Bilgi İçin:http://www.goynukkoyu.com